Учебник латинского языка для высших духовных учебных заведений - Колотовкин Николай Иннокентьевич (мир бесплатных книг txt) 📗
Cōnfessiōnēs. Lib. IX.
Cap. 1. Ō Domĭne, egō servus Tuus, egō servus Tuus, et fīlius ancillae Tuae; disrūpistī vincŭla mea, Tibī sacrificābō sacrificium laudis (Ps 115, 16-17). Gaudet Tē cor meum, et lingua mea, et omnia ossa mea dicant: Domĭne, quis simĭlis Tibī? Dicant, et responde mihī, et dīc anĭmae meae: Salūs tua Egō sum (Ps 34, 3, 10). Quis egō et quālis egō? Quid nōn malī aut facta mea, aut sī nōn facta, dicta mea, aut sī nōn dicta, voluntās mea fuit? Tū autem, Domĭne, bonus et miserĭcors, et dextĕra Tua respiciēns prōfunditātem mortis meae, et ā fundō cordis meī exhauriēns abyssum corruptiōnis. Et hoc erat tōtum: nolle quod volēbam, et velle quod volēbās. Sed ubī erat tam annōsō tempŏre, et dē quō īmō altōque sēcrētō ēvocātum est in momentō lībĕrum arbitrium meum, quō subdĕrem cervīcem lēnī iugō Tuō, et umĕrōs levī sarcĭnae Tuae (Mt 11, 29), Chrīste Iesū, adiūtor meus, et redemptor meus? Quam suave mihī subĭto factum est, carēre suavitātĭbus nūgārum, et quās amittĕre metus fuĕrat, iam dīmittĕre gaudium erat! Ēiciēbas enim eās ā mē, vēra Tū et summa suavĭtās ēiciēbās, et intrābās prō eīs, omnī voluptāte dulcior, sed nōn carnī et sanguĭnī; omnī lūce clārior, sed omnī sēcrētō interior; omnī honōre sublīmior, sed nōn sublīmĭbus in sē. Iam līber erat anĭmus meus ā cūrīs mordācĭbus ambiendī, et acquīrendī, et volutandī, atque scalpendī scabiem libīdĭnum: et garriēbam Tibī, clāritātī meae, et dīvitiīs meīs, et salūtī meae, Domĭnō Deō meō.
Sānctus Leō Magnus, Papa Rōmānus (395-461)
Sermō ūnus et vīcēsĭmus.
In Nātivitāte Domĭn ī nostr ī
Ies ū Chrīstī, prīmus .
Cap. 1.
Salvātor noster, dīlectissĭmī, hodiē nātus est, gaudeāmus. Neque enim locum fas est ibī esse trīstitiae, ubī nātālis est vītae; quae cōnsumptō mortālitātis timōre, nōbīs ingĕrit dē prōmissā aeternitāte laetitiam. Nēmō ab huius alacritātis participatiōne sēcernĭtur, ūna cūnctīs laetitiae commūnis est ratiō, quia Domĭnus noster, peccātī mortisque dēstructor, sicut nūllum ā reātū līberum repĕrit, ita līberandīs omnĭbus venit. Exsultet sānctus, quia propinquat ad palmam. Gaudeat peccātor, quia invītātur ad veniam. Animētur gentīlis, quia vocātur ad vītam. Deī namque Fīlius secundum plēnitūdĭnem tempŏris, quam dīvīnī cōnsiliī īnscrūtābĭlis altitūdō disposuit, reconciliandam auctōrī suō nātūram genĕris assūmpsit humānī, ut inventor mortis diabŏlus, per ipsam quam vīcĕrat vincerētur. In quō cōnflictū prō nōbīs inĭtō, magnō et mīrābĭlī aequitātis iūre certātum est: dum omnipŏtēns Domĭnus cum saevissĭmō hoste, nōn in suā maiestāte, sed in nostrā congredĭtur humilitāte, obiiciēns eī eandem fōrmam eandemque nātūram, mortālitātis quidem nostrae particĭpem, sed peccātī tōtīus expertem. Aliēnum quippe ab hāc nātīvitāte est, quod dē omnĭbus legĭtur: Nēmō mundus ā sorde, nec īnfāns, cuius est ūnīus diēī vīta super terram. Nihil ergō in istam singulārem nātīvitātem dē carnis concupīscentiā trānsīvit, nihil dē peccātī lege mānāvit. Virgō rēgia Davidĭcae stirpis ēligĭtur, quae sacrō gravidanda fētū dīvīnam humānamque prōlem prius concipĕret mente quam corpŏre. Et nē supernī ignāra cōnsiliī ad inūsitātōs pavēret effectūs, quod in Eā operandum erat ā Spirĭtū Sānctō, colloquiō discit angelĭcō. Nec damnum crēdit pudōris, Deī Genĭtrīx mox futūra. Cūr enim dē conceptiōnis novitāte dēspēret, Cuī efficientia dē Altissĭmī virtūte prōmittĭtur? Cōnfirmātur crēdentis fidēs etiam praeeuntis attestātiōne mīrācŭlī, donātūrque Elizăbeth inopīnāta fēcundĭtās, ut Quī conceptum dedĕrat sterĭlī, datūrus nōn dubitārētur et Virgĭnī.
Cap. 2
Verbum igĭtur Deī, Deus, Fīlius Deī, Quī in prīncipiō erat apud Deum, per Quem facta sunt omnia, et sine Quō factum est nihil, propter līberandum ab aeternā morte homĭnem, factus est homō: ita Sē ad susceptiōnem humilitātis nostrae sine dīminūtiōne Suae maiestātis inclīnāns, ut manēns quod erat, assūmēnsque quod nōn erat, vēram servī fōrmam et fōrmae in quā Deō Patrī est aequālis ūnīret, et tantō foedĕre utramque cōnserĕret, ut nec īnferiōrem cōnsūmĕret glōrificātiō, nec superiōrem minuĕret assumptiō. Salva igĭtur proprietāte utrīusque substantiae, et in ūnam coeunte persōnam, suscipĭtur ā maiestāte humilĭtās, ā virtūte īnfirmĭtās, ab aeternitāte mortālĭtās, et ad dēpendendum nostrae conditiōnis dēbĭtum, nātūra inviolābĭlis nātūrae est ūnīta passibĭlī, Deusque vērus et homō vērus, in ūnitātem Domĭnī temperātur; ut quod nostrīs remediīs congruēbat, ūnus atque idem Deī hominumque mediātor, et morī posset ex ūnō, et resurgĕre posset ex altĕrō. Merĭtō igĭtur virgineae integritātī nihil corruptiōnis intŭlit partus salūtis, quia custōdia fuit pudōris ēditiō vēritātis. Tālis igĭtur, dīlectissĭmī, nātīvĭtās decuit Deī virtūtem et Deī sapientiam, Chrīstum, quā nōbīs et humānitāte congruĕret, et dīvīnitāte praecellĕret. Nisi enim esset Deus vērus, nōn afferret remedium; nisi esset homō vērus, nōn praebēret exemplum. Ab exsultantĭbus ergō angĕlīs, nascente Domĭnō, Glōria in excelsīs Deō canĭtur, et pāx in terrā bonae voluntātis hominĭbus nuntiātur. Vident enim caelestem Ierusălem ex omnĭbus mundī gentĭbus fabricārī, dē quō inēnārrābĭlī dīvīnae pietātis opĕre quantum laetārī dēbet humilĭtās homĭnum, cum tantum gaudēbat sublīmĭtās angelōrum?
Cap. 3.
Agāmus ergō, dīlectissĭmī, grātiās Deō Patrī, per Fīlium Eius, in Spirĭtū Sānctō, Quī propter multam misericordiam Suam, quā dīlēxit nōs, misertus est nostrī; et cum essēmus mortuī peccātīs convīvificāvit nōs in Chrīstō, ut essēmus in Ipsō nova creātūra novumque figmentum. Dēpōnāmus ergō vetĕrem homĭnem cum āctĭbus suīs, et adeptī participātiōnem generātiōnis Chrīstī, carnis renuntiēmus operĭbus. Agnōsce, ō Chrīstiāne, dignitātem tuam, et dīvīnae cōnsors factus nātūrae, nōlī in vetĕrem vīlitātem dēgenĕrī conversātiōne redīre. Mementō, Cuius capĭtis et Cuius corpŏris sīs membrum. Reminīscĕre quia ērŭtus dē potestāte tenebrārum trānslātus es in Deī lūmen et rēgnum. Per baptismătis sacrāmentum Spirĭtūs Sānctī factus es templum; nōlī tantum habitātōrem pravīs dē tē āctĭbus effugāre, et diabŏlī tē itĕrum subiicĕre servitūtī, quia pretium tuum sanguis est Chrīstī, quia in vēritāte tē iūdicābit, Quī in misericordiā tē redēmit, Quī cum Patre et Spirĭtū Sānctō rēgnat in sēcŭla sēculōrum. Amen.
Thomas ā Kempīs (1380-1471)
Admonitiō spirituālis
Ab exteriōrĭbus pervenītur ad interiōra, ab īnferiōrĭbus ad superiōra, ā corporālĭbus ad spirituālia. Paulātim prōfĭcit homō et hoc per cottidiāna exercitia. Et licet prīmō multa sint gravia, tamen in cōnsuetūdĭnem ducta, fiunt levia et sapĭda. Tria sunt omnī religiōsō necessāria, sine quibus nōn potest diū stāre in bonā vītā. Haec sunt ōrātiō, lectiō, operātiō. In istīs omnī diē sē exercēre dēbet et semper in alĭquō hōrum occupārī.
Ōrātiō
Ōrātiō illūmĭnat, ōrātiō purgat; ōrātiō cōnsōlātur, ōrātiō laetifĭcat, ōrātiō impĕrat favōrem, ōrātiō allĕvat labōrem, ōrātiō nutrit dēvōtiōnem; ōrātiō praebet fīdūciam, ōrātiō expellit pigritiam; ōrātiō fugat daemŏnem, ōrātiō vincit temptātiōnem. Ōrātiō semper est necessāria sicut et grātia, sine quā vīvĕre spirituālĭter nōn possŭmus. Melius est ōrāre quam legĕre et in tempŏre suō utrumque est agendum.
Lectiō
Lectiō dēbet esse quasi ōrātiō. Lectiō ignōrantiam nostram ērŭdit, dubia solvit, errōrem corrĭgit, bonōs mōrēs īnstruit; facit cognōscĕre vitia, hortātur ad virtūtēs, excĭtat ad fervōrem, incŭtit timōrem, collĭgit mentem, recreat fastidiōsum anĭmum. Et quia nōn potes continuē ōrāre vel legĕre, dēbēs alĭquid ūtĭle exterius operāre. In quā operātiōne ōrātiō sit prior et sit fīnis omnium.