Лота (на белорусском языке) - Линдгрен Астрид (читать книги полностью без сокращений бесплатно .txt) 📗
Увайшоў кандуктар, каб сабраць бiлеты. У нас было толькi два бiлеты: адзiн для мацi, другi для Джонаса i мяне.
- Колькi гадоў гэтай дзяўчынцы? - спытаў кандуктар, паказваючы на мяне.
Я адказала, што хутка мне будзе шэсць. Ён не спытаў, колькi гадоў Лоце, таму што было вiдаць, што яна яшчэ занадта маленькая, каб мець бiлет. Да пяцi гадоў бiлет не патрэбны ў тых мясцiнах, дзе мы жывём. Але ж Лота сказала яму:
- Мне чатыры гады, маме - трыццаць два. А гэта - Бэмсi.
Кандуктар засмяяўся ў адказ i сказаў:
- На гэтым цягнiку ўсе Бэмсi могуць ехаць без бiлетаў.
Спачатку мы сядзелi вельмi цiха i глядзелi ў акно. Але неўзабаве мы стамiлiся ад гэтага. Джонас i я выйшлi ў калiдор i пайшлi ў суседняе купэ, дзе пачалi гаворку з людзьмi. Час ад часу мы вярталiся да мамы, каб яна не хвалявалася. Мама была занята тым, што расказвала Лоце цiкавыя гiсторыi, каб Лота сядзела цiха. Яна не хацела, каб наша малая выходзiла ў калiдор, бо нiкому не вядома, што можа зрабiць Лота ў наступную хвiлiну.
- А зараз раскажы мне пра двух казлоў, iнакш я пайду ў калiдор, - гаварыла Лота пасля чарговай мамiнай гiсторыi.
У абед мы елi бутэрброды i пiлi лiманад. Лота ўзяла кавалачак кiлбасы з свайго бутэрброда i прыляпiла яго да акна. Мама вельмi раззлавалася на яе.
- Лота, навошта ты прыляпiла кiлбасу да акна?
- Таму што яна трымаецца на акне лепш, чым шарыкi з мяса, - адказала Лота.
Тады мама сапраўды раззлавалася на яе. Вядома, прыйшлося ж доўга церцi тое акно, каб яно зноў стала чыстым.
Калi цягнiк спынiўся на адной станцыi, Джонас вырашыў, што i мне i яму трэба выйсцi, каб глытнуць свежага паветра. Мы нiяк не маглi адчынiць дзверы, аднак нейкая жанчына дапамагла нам.
- Вы выходзiце на гэтай станцыi? - спытала яна.
- Так, - адказалi мы. Але мы хацелi толькi на хвiлiнку выйсцi на гэтым прыпынку, а потым збiралiся вярнуцца.
Мы пакiнулi наш вагон, пайшлi ўздоўж усяго цягнiка i селi ў апошнi вагон. Пасля мы пайшлi па ўсiм цягнiку да нашага купэ. Мама i жанчына, якая дапамагла нам адчынiць дзверы, размаўлялi з кандуктарам. Мама плакала:
- Але вы павiнны спынiць цягнiк. Мае дзецi выйшлi!
- Мама, мы вярнулiся! - крыкнуў Джонас, калi мы падбеглi да яе.
Потым мама пачала плакаць зноў, а жанчына, якая дапамагла нам адчынiць дзверы, накрычала на нас. Я, вiдаць, нiколi не зразумею чаму. Яна ж была адзiная, хто дапамог нам сысцi з цягнiка.
- А зараз iдзiце ў купэ, сядзiце там i не варушыцеся, - загадала мама.
Але ў купэ не было Лоты.
- Дзе Лота? - спыталася я.
Мама амаль што зноў пачала плакаць.
У рэшце рэшт мы знайшлi Лоту ў купэ, якое было вельмi далёка ад нашага. Яна была вельмi занята тым, што расказвала нейкую гiсторыю вялiкай колькасцi людзей. У той момант, калi мы падышлi, яна гаварыла:
- У нашым купэ едзе чалавек, у якога на падбародку ёсць бародаўка, але ён пра гэта не ведае.
Мама схапiла Лоту i штурхнула яе назад у наша купэ. А пасля ўсяго нам давялося сядзець i не варушыцца, таму што мама была вельмi i вельмi сярдзiтая на нас. Яна сказала, што было б лягчэй пасвiць статак дзiкiх быкоў, чым глядзець за намi.
Слова "бык" нагадала мне, што я ўбачу маленькiх бычкоў у бабулi з дзядулем, i мне стала радасна. Калi мы прыехалi на нашу станцыю, мы ўзялi таксi, каб дабрацца да бабулi з дзядулем.
Яны ўжо стаялi на ганку i махалi нам рукамi. Iхнi сабака Лукас брахаў i скакаў. Усё наваколле пахла летам.
- Калi ласка, мая даражэнькая! - сказала бабуля.
- Некалькi даражэнькiх, - прамармытала мама.
- Заўтра мы зможам пакатацца на Блэкi, - сказаў дзядуля.
- Пойдзем у клець, i я пакажу вам кацянят Муролы, - гаварыла бабуля.
- А цi засталося колькi-небудзь цукерак у тваiм буфеце? - спытала Лота.
- Пойдзем паглядзiм, - адказала бабуля. - Штосьцi там павiнна быць...
I ў гэты момант мы адчулi, што прыехалi да бабулi з дзядулем.
ЛОТА АМАЛЬ ШТО ЛАЕЦЦА
У садзе бабулi з дзядулем сярод галiнак вялiкага дрэва ёсць невялiчкi домiк. У гэтым домiку ёсць стол, лаўкi. Ён агароджаны маленькiм плотам. Узабрацца туды можна па лесвiцы. Бабуля называе яго зялёны павiльён. Мне падабаецца есцi ў гэтым павiльёне больш за ўсё.
Калi мы прачнулiся ранiцай, першае, што Джонас сказаў, было:
- Бабуля, дазволь нам есцi ў зялёным павiльёне!
- А як ты думаеш, цi спадабаецца Клары насiць усю гэтую ежу ўверх па хiсткай лесвiцы тры разы ў дзень?
Клара - гэта служанка бабулi. Яна вельмi добрая, але ёй не падабаецца есцi на дрэвах.
- Вядома не спадабаецца, - адказала Клара.
- Бабулечка, ну дазволь нам, мы самi зможам занесцi ежу ў павiльён.
- А калi ты не дазволiш, мы вельмi раззлуемся, - сказала Лота.
Бабуля, вядома, не хацела, каб Лота злавалася, i таму яна зрабiла вялiкую колькасць аладак, паскладала iх у кошык разам з цукрам i маленькiм гаршчэчкам з джэмам. Яна таксама паскладвала талеркi i вiдэльцы, тры кубачкi i бутэльку малака.
Потым мы паднялiся ў зялёны павiльён. Джонас забраўся першы, я - за iм, а за мной - Лота.
- Во будзе смешна, калi ты ўпусцiш кошык, Джонас, - сказала Лота.
Але Джонас нiчога не ўпусцiў. Мы распакавалi ўсё i селi за стол. Есцi аладкi з цукрам было вельмi смачна. Iх было так многа, што нават Лота не змагла з'есцi ўсе. I вы ведаеце, што яна з iмi ўсiмi зрабiла? Яна павесiла iх на дрэва.
- Няхай яны будуць лiсцiкамi, - сказала яна.
Аладкi гайдалiся ад ветру i сапраўды выглядалi як лiсточкi.
- Калi мама ўбачыць гэта, дык ты атрымаеш, - сказала я.
Але Лота не звярнула ўвагi на мае словы. Яна сядзела i назiрала за сваiмi аладкамi. Яна нават заспявала песню, якую тата часам напявае. Яна пачынаецца так: "Вецер калыша лiсце, тра-ля..."
Неўзабаве Лота прагаладалася зноў i пачала адкусваць ад падвешаных аладак.
- Я быццам тое ягня, якое з'ядае лiсце, - сказала яна.
Побач праляцела птушка, i Лота сказала ёй:
- Паклюй мае аладкi, я табе дазваляю, але толькi не Джонасу i Марыi.
Але птушка не хацела дзяўбцi гэтыя аладкi. Мы ж тым часам захацелi есцi зноў. Я працягнула руку да Лоты i сказала:
- Падай беднаму жабраку што-небудзь паесцi!
Лота дала мне аладку, якую яна абкусвала. Я паклала на яе цукар i джэм, мне было вельмi смачна. На жаль, у мяне была толькi палова аладкi. Джонас таксама атрымаў ад Лоты аладку, калi слова ў слова паўтарыў тое, што сказала я.